In Iran zijn er een aantal dingen die je meteen opvallen:
- Het verkeer is echt een chaos
- Iedereen gooit al zijn of haar rommel gewoon op straat. Ze vinden het raar dat je naar een prullenbak toe loopt
- Het stikt hier van de jongeren!

70% van de bevolking van Iran is onder de 30 jaar. Een groot deel van deze jongeren gaat naar de universiteit met als gevolg dat het land uitpuilt van de hoogopgeleiden. Het is verrasend om te merken dat be meesten hier uitstekend Engels praten en vaak ook nog prima Frans of Duits. Goed presteren op de universiteit is voor de jongeren van groot belang... het kan hun een ticket naar Europa of Amerika opleveren. Dat is een ding wat in ieder geval zeker is; de meeste jongeren willen hier weg (Iranezen zijn de hoogst opgeleidde immigranten) . Ze worden door middel van stompzinnige regels in al hun doen en laten beperkt en hebben een enorme behoefte aan vrijheid. Afspreken met je vriendje of vriendinnetje is altijd een hele klus en nooit zonder gevaar. Als de politie een stelletje ziet zal deze vragen wat de relatie is. Kun je niet aantonen dat je getrouwd bent of familie bent dan wordt je gearresteerd. De straffen varieren van een fikse waarschuwing to gevangenisstraffen met zweepslagen.

Gedurende de laatste weken heb ik met heel veel studenten hier over politiek gepraat. Het beeld is vaak herzelfde: Iedereen klaagt, is boos of verdrietig, maar uiteindelijk berusten ze in hun situatie. 'We kunnen niks veranderen, helemaal niks'. Het is jammer om te zien dat zo'n grote groep van dit land helemaal moe is van politiek. 'De beste politicus is een dode politicus' hoor ik ze vaak zeggen.

Het politieke systeem van Iran heeft net als iedere andere republiek een president met onder hem verschillende ministers. Deze worden iedere vier jaar democratisch gekozen en zijn vervolgens in staat nieuwe wetten te maken voor het land. Het verschil met andere landen is echter dat Iran een bijzonder machtige schaduwregering heeft: De ayatollah (Khameini) samen met zijn 12 Mullahs. Deze zijn ten alle tijden in staat om alle besluiten van de regering terug te draaien. Ze hebben allen een veto. Zij zijn er om het Islamitische gehalte van deze 'democratische theocratische republiek' te bewaken. Zo zullen zij bijvoorbeeld ook voor de verkiezingen een selectie maken van welke politieke partijen mee mogen doen met de verkiezing. Als de Mullahs een partij niet gezind zijn valt deze vanzelfsprekend af. De meeste mensen zetten hier dan ook,met recht, vraagtekens bij het democratische gehalte van deze republiek.

In de zomer van 2009 waren er in Iran verkiezingen.Mousavi was onder de bevolking het meest geliefd (misschien niet de beste... maar het beste van alle mogelijke keuzes in ieder geval) Het zag er naar uit dat hij Ahmadinejad met een ruime overwinningszege zou verslaan. De dag voor de verkiezingen ginen vele mensen de straten op om te vieren dat er eindelijk weer een hervormingsgezinde president zou komen... meer vrijheid! Ik heb video's gezien van feestende mensen... van vrouwen die hun hoofddoek afdoen... en politie die niets doet... alleen maar toekijkt. Dit beeld was in schril contrast met wat er die dagen daarna gebeurde. De verkiezingsuitslag was snel bekend: Ahmadinejad had een ruime meerderheid behaald. 'BEDROG!' was de reactie van het volk. Mensen konden niet geloven dat er in hun land zo'n vuil spel werd gespeeld. Veel mensen die ik sprak zeggen nog steeds te moeten huilen of boos te worden als ze terugdenken aan deze dag. In alle grote steden van het land gingen de mensen de straat op met groen geschilderde vingers en groene vlaggen. Groen was de kleur van de oppositie (van Mousavi)... sommigen riepen voorzichtig al de groene revolutie uit. De dagen en weken na de verkiezingen waren dagen vol geweld. Alle demonstraties werden hardhandig neergeslagen met als toppunt een politieman die voor het oog van tientallen camera's (mobiele telefoons) een jong meisje door het hoofd schiet. Dit meisje was Neda en zij werd symbool voor groene revolutie. Van een echte revoltie is het echter niet meer gekomen. Na een paar maanden was iedereen moe geworden van protesteren en zag men in dat met er niets mee opschoot. Veel van de demonstranten van toen zitten nu nog in de gevangenis.

Ik dacht dat je in dit land voorzichtig moest zijn met het geven van je mening over de regering, maar in de praktijk klaagt iedereen steen en been en behoorlijk luid over hun regering. De haat is gericht tegen de president maar met name tegen de Ayatollah en zijn Mullahs. Laat je terloops het woord 'Mullah' vallen dan trekken de mensen om je heen allemaal een gezicht alsof ze op een te zure citroen lopen te kauwen. Ik wilde nu echter heel erg graag eens met een echte Mullah praten. Viavia lukte het me om contact te krijgen met een 25 jarige Mullah-in-opleiding. Ik maakte een afspraak en de volgende dag ging ik op weg naar Qum. Qum is een religieuze plaats in Iran waar de Mullahopleiding is gevestigd. Het wordt ook wel de Mullahfabriek genoemd... Het hol van de zo gehate Iraanse leeuw.

Het verschil met Qum en de andere steden in Iran is dat alle vrouwen hier in een geheel bekende zwarte chador lopen (een boerka heb ik hier overigens nog nergens gezien). In de rest van het land zijn de vrouwen bijzonder Westers gekleed met als enige verschil het hoofddoekje (wat in Teheran door veel vrouwen alleen op het achterhoofd wordt gedragen). Verder zie je hier nartuurlijk.... Mullahs!; mannen met bruine, grijze of zwarte mantels en een witte of zwarte tulband op hun hoofd. Ik ontmoette mijn Mullah voor de ingang van de universiteit. Het is voor toeristen absoluut niet toegestaan om hun school te betreden, maar het lukte hem samen met een goede vriend van hem om mij naar binnen te smokkelen. Buiten waren ze niet zo spraakzaam maar nadat we ons eenmaal achter gesloten deuren bevonden, gaven ze ongezouten hun mening over alles. 'Deze mullahs in de regering hebben helemaal niets met Mullahs te maken. Een Mullah is een hoofopgeleidde geestelijke. De mannen met baarden in de religieuze regering zijn niet wijs.... ze zijn alleen uit op macht. Het is ook pure vriendjespolitiek daar. Eric, geloof me, de meesten zullen het je niet direct zeggen, maar wij zijn ook verdrietig met de manier waarop zij ons land in een dictatuur houden. Ze verzinnen de meest bizarre regels en dat alles in naam van de Islam. Dit is geen Islam!! Het voelt voor ons net als voor alle anderen. We hebben het gevoel dat ons land bezet wordt door een ander land. Je moet altijd op je hoeden zijn. Zeg je of doe je ook maar een ding verkeerd dan zullen ze je vinden. En het erge is dat deze regering niet alleen de haat over zichzelf afroept, maar door hun regels ook nog eens de mensen wegdrijft van de Islam.' Deze dappere jonge Mullah was misschien niet de standaard Mullah, maar ik vond het bijzonder fijn om te zien dat hij in staat was om zijn Islamitische regering te bekritiseren en zelf elementen van zijn eigen geloof kritisch onder de loep durfde te nemen. In zijn boekenkast stonden naast de Koran ook werken van tal van filosofen als Nietsche, Schoppenhauer, Plato en een hele hoop Perzische filosofen waarvan ik nog nooit had gehoord. Hij nam me die avond mee naar een Sji-ietisch Islamitisch ritueel waarbij een hele hoop mannen in een kamer bij elkaar kwamen, op hun borst begonnen te kloppen en eindigden in luid gejank waarna alles opeens ophield en er lekker eten werd geserveerd. Ik heb mijn best gedaan mijn lach in te houden.

In Isfahaan was ik te gast bij een bijzonder lieve, grappige en open familie die mij de derde dag dat ik bij hen was vroegen om Hollands voor ze te koken. Ik vond dit bijzonder leuk aangezien de meeste mensen mij hier angstvallig uit de keuken proberen te houden. De eerste en de tweede dag werd de grond iedere keer opnieuw gedekt met een compleet 10 gangen menu. Allemaal kleine hapjes. De ene nog lekkerder dan de ander. Deze avond werd er 1 pan op de grond gezet. 7 teleurgestelde gezichten keken naar de inhoud van de pan en de vader van het gezin vroeg wat iedereen wilde weten: 'WAT IS DAT?!' - 'That's Hutspot' zei ik. ' Typisch Hollands..... nou ja eigenlijk wilde ik er nog gebakken spekjes aan toevoegen....' - ' Spekjes??' - ' Tja... euh... gebakken stukjes varken zeg maar... maar da hebben jullie natuurlijk niet'. Beleefd at iedereen zijn bordje leeg, maar de rest van de week dat ik bij deze familie te gast was werd ik ook hier angstvallig uit de keuken geweerd.

Terwijl ik hier op internet lees over sneeuw in Nederland moet ik hier in Bandar Abbas overdag naar schaduw zoeken en mezelf koel houden met verse bananenmilkshakes..... Tja,.. het leven is soms zwaar.

Heel veel groetjes en liefs uit Iran,

Eric